مراحل تحصیلی در کانادا
آموزش در کانادا برای دانشجویان خارجی از مقطع ابتدایی تا دورههای دانشگاهی و دوره های زبانی امکان پذیر است. این کشور یکی از پیشگامان گروه G8 از نظر سرانه سرمایه گذاری در زمینه تحصیلات و ارائه بورسیه تحصیلی است؛ که این کار انجام شده است به واسطه کیفیت فوق العاده موسسات و آموزشگاههای کانادا. بر اساس آمار اداره مهاجرت کانادا، هر سال بیش از ۱۵۰ هزار دانشجو از کشورهای مختلف برای ادامه تحصیل در بیش از ۱۰ هزار رشته دانشگاهی به کانادا میآیند. تحصیل در کانادا به زبان انگلیسی و زبان فرانسوی ممکن است.
سیستم آموزشی کانادا دارای مراحل تحصیلی متعددی است که بعضی از این مراحل در سیستم آموزشی ایران موجود نیستند. به طور کلی مراحل تحصیلی در کانادا از دوره پیش از ابتدایی تا دانشگاه شامل: مهد کودک، پیش دبستانی، ابتدایی، متوسطه، دیپلما، لیسانس، فوق لیسانس و دکتری هستند و در ادامه به بررسی هر یک از این مراحل تحصیلی میپردازیم:
مهدکودک / پیش دبستانی
مهد کودک (Kindergarten) که مرحله پیش از دبستان (Pre-elementary) است، به عنوان اولین مرحله تحصیل در کانادا در نظر گرفته شده و برای کودکان بین سنین ۴ تا ۵ سال ارائه میشود. مرحله پیش دبستانی به جز استانهای نوا اسکوشیا و نیوبرانزویک در دیگر استانها اختیاری است.
ابتدایی
مرحله دبستان یا Elementary School در کانادا شامل پایههای تحصیلی اول تا ششم است و از سنین ۶ یا ۷ سال شروع شده و تا سنین ۱۱ تا ۱۲ ادامه دارد.
متوسطه
دوره متوسطه در کانادا دو سطح دارد: سطح Junior High School و Senior High School. سطح Junior High School پس از اتمام مقطع دبستان شروع میشود و شامل پایههای ۷ و ۸ است. پس از از این مرحله سطح Senior High School شروع میشود که ۴ سال طول میکشد و شامل پایههای ۹, ۱۰, ۱۱ و ۱۲ است و بسته به شرایط دانش آموز و استانی که در آن تحصیل میکند تا سنین ۱۶ تا ۱۸ سالگی ادامه دارد. در استان کبک دانش آموزان تا پایه یازدهم تحصیل میکنند.
دوره دیپلما کالج در کانادا | College Diploma
دوره های کالج در کانادا دورههایی هستند که بیشتر روی مهارت های کاربردی و مربوط به بازار کار تمرکز دارند. این دورهها در کشور کانادا بسیار پر استقبال بوده و شمار زیادی از دانشجویان کانادایی و بینالمللی در این دورهها تحصیل میکنند. شرایط ورود به دوره های کالج در کانادا، نسبت به دانشگاهها ساده تر بوده ولی دریافت ویزای دانشجویی از طریق ثبت نام در کالج کانادایی کمی پر ریسک بوده و باید تمامی جوانب را سنجیده و سپس عمل کنید. انتخاب نوع دوره و نوع کالج در اخذ اقامت دائم پس از تحصیل در کانادا بسیار حائز اهمیت است.
پیش نیاز اخذ پذیرش کالج در کانادا:
- داشتن مدرک پیش دانشگاهی (داشتن مدرک زبان الزامی نیست)
مقطع دیپلما دانش آموزان را برای موفقیت در در یک رشته یا شغل خاص آماده میکند و در سطح کالج ارائه میشود. سه نوع دیپلم وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
- Regular Diploma
مقطع Regular Diploma تقریبا در تمام کالجهای کانادا ارائه میشوند و هدف آن آموزش دانش آموزان در یک حوزه یا حرفه خاص است.
-
- مدت زمان تحصیل: ۲ سال
- پیش نیاز لازم برای تحصیل: مقطع دبیرستان
- Advanced Diploma
این مقطع تحصیلی از مقطع Regular Diploma تخصصیتر است چون معمولا دارای دورههای کارآموزی یا کو-آپ است. این مقطع تحصیلی کمک میکند تا مهارتهای خود را به صورت عملی به کار بگیرید.
-
- مدت زمان تحصیل: ۳ سال
- پیش نیاز لازم برای تحصیل: مقطع دبیرستان
- Graduate Diploma
این مقطع تحصیلی ترکیبی از آموزش تخصصی کامل همراه با تجربه عملی است و بالاتر از از دو مقطع تحصیلی قبلی قرار میگیرد.
-
- مدت زمان تحصیل: ۱ تا ۲ سال
- پیش نیاز لازم برای تحصیل: Regular یا Advanced diploma و یا مقطع لیسانس
دوره مقدماتی لیسانس در کانادا | Bachelor’s Pathway
دوره پری بچلر یا همان آماده سازی علمی در کانادا مخصوص متقاضیانی است که قصد ورود به دوره کارشناسی را دارند؛ ولی از نظر آکادمیک و زبان در این دوره پذیرفته نشدهاند.
دوره لیسانس در کانادا | Bachelor’s
تحصیل لیسانس در کانادا یا همان undergraduate degree در تمامی استانها به جز استان کبک پس از سال ۱۲ دبیرستان آغاز میشود. دوره کارشناسی در کانادا معمولا ۴ سال طول میکشد. در استان کبک پس از سال ۱۱ دبیرستان، دانشجو میتواند وارد دوره کالج شود یا در دوره پیش دانشگاهی دو ساله شرکت کرده و سپس وارد دوره لیسانس ۳ ساله شود.
پیش نیاز اخذ پذیرش لیسانس در کانادا:
- داشتن مدرک پیش دانشگاهی (۱۲ ساله) – (داشتن مدرک زبان الزامی نیست)
دوره پری مستر در کانادا | Pre-Master
دوره پری مستر در کانادا مخصوص متقاضیانی است که قصد ورود به دوره کارشناسی ارشد را دارند ولی از نظر آکادمیک و زبان در این دوره پذیرفته نشدهاند. برای برخی از رشتهها مانند حقوق، شرکت در دوره های پری مستر برای ادامه تحصیل در دوره فوق لیسانس بسیار رایج است. در گروه رشتههای مهندسی نیز برخی از دانشگاهها برای ادمیشن دوره فوق لیسانس نیاز به نمره آزمون جی آر ای (GRE) یا جی مت (GMAT) دارند، ولی با شرکت در دوره پری مستر و ارائه کارنامه آن، دانشگاه متقاضی را بدون این مدارک میپذیرد.
پیش نیاز اخذ پذیرش پری مستر در کانادا:
- داشتن مدرک لیسانس با معدل بالای ۱۴
- مدرک آیلتس ۵.۵
دوره فوق لیسانس در کانادا | Master’s
تحصیل فوق لیسانس در کانادا در کانادا یا همان graduate degree معمولا ۱ تا ۲ سال بوده و به صورت ریسرچ یا کورس ارائه میشود. در دوره های course-based دانشجو با شرکت در کلاس و گذراندن واحد های درسی مدرک کارشناسی ارشد خود را دریافت میکند. در دوره های فوق لیسانس research-based دانشجو باید با کمک استاد راهنمای خود بر روی موضوعی تحقیق کرده و پایان نامه ارائه بدهد. برخی از دوره های کارشناسی ارشد نیز ترکیبی بوده و شامل کورس و ریسرچ میشوند. دوره های مستر با ریسرچ در بسیاری از موارد توسط دانشگاه یا استاد راهنما فاند میشوند و نوعی از بورسیه تحصیلی کانادا را دریافت میکنند.
برخی از دوره های مستر این امکان را به متقاضی میدهند که به صورت مستقیم در مقطع دکتری دوره ادامه پیدا کند.
پیش نیاز اخذ پذیرش کارشناسی ارشد در کانادا:
- داشتن مدرک لیسانس با معدل بالای ۱۴
- مدرک آیلتس ۶ یا ۶.۵ (در برخی از رشتهها داشتن مدرک زبان برای اخذ پذیرش الزامی نیست)
دوره دکتری در کانادا | Doctoral Degree
تحصیل دکتری در کانادا ۳ تا ۵ سال طول میکشد. در دوره دکترای کانادا دانشجو باید یک پروژه را دنبال کند. بیشتر این پروژهها توسط شرکت های بزرگ اسپانسر شده هستند و به همین دلیل بیشتر پروفسورها در دوره دکتری به دانشجویان فاند یا کمک هزینه تحصیلی اعطا میکنند. این فاندها گاها شهریه دانشجو را پوشش داده و گاها مبلغی اضافه بر آن نیز به دانشجو تخصیص داده میشود تا هزینههای زندگی او نیز پوشش داده شود. دوره دکتری در کانادا دارای کورس نیز میباشد.
پیش نیاز اخذ پذیرش دکترا در کانادا:
- داشتن مدرک لیسانس و فوق لیسانس با معدل بالای ۱۴
- مدرک آیلتس ۶ یا ۶.۵ (در برخی از رشتههای مهندسی بدون مدرک زبان، کار را میتوان آغاز کرد)
- پذیرش دوره دکتری در کانادا نیازمند رزومه علمی قوی است. در صورتی که سطح زبان انگلیسی و فرانسوی ضعیف دارید و رزومه علمی مناسبی ندارید (مقالات معتبر)، امکان پذیرش دوره دکتری در کانادا برای شما وجود نخواهد داشت.
کردن مقطع دکتری یعنی چه؟
این دورهها برای متقاضیانی است که مدرک کارشناسی را دارند ولی در دوره کارشناسی ارشد تمایلی به انجام تز یا پایان نامه و همچنین انجام کارورزی نداشته باشند. این دوره معمولا متشکل از ۳۰ واحد درسی است که در پایان این امکان را به متقاضی میدهد که مدرک Graduate Diploma را دریافت کند. متقاضیانی که قصد دریافت فوق لیسانس را پس از این دوره دارند معمولا میتوانند با گذراندن ۱۵ واحد دیگر مدرک فوق لیسانس را دریافت کنند.
پیش نیاز اخذ پذیرش دیپلمای عالی در کانادا:
- داشتن مدرک لیسانس (داشتن مدرک زبان برای اخذ پذیرش الزامی نیست)
دوره پست بک (لیسانس پیشرفته) در کانادا | Post Bac
دورههای (Post-Baccalaureate Diploma) (PBD or “post-bac”) در کانادا به دورههایی گفته میشود که متقاضیان دارای مدرک undergraduate یا همان کارشناسی میتوانند وارد این دوره شوند تا مهارتهای زبان انگلیسی و مهارت کاری خود را به صورت عملی ارتقا دهند. این دورهها در کانادا معمولا شامل ۸ ماه دوره تئوری و ۸ ماه دوره کارورزی در شرکتها یا کارخانهها است و به متقاضیانی که در دوره لیسانس فارغالتحصیل شدهاند، شانس خوبی برای استخدام شدن میدهد.
پیش نیاز اخذ پذیرش پست بک در کانادا:
- داشتن مدرک لیسانس (داشتن مدرک زبان برای اخذ پذیرش الزامی نیست)
دوره سرتیفیکیت در کانادا | Certificate Programs
مدرک سرتیفیکیت در کانادا معمولا با گذراندن ۳۰ واحد درسی در کالج یا دانشگاه دریافت میشود. این دورهها پیش نیاز های کمی دارند و ورود به آنها نسبتا ساده است. دانشجویان بینالمللی با ثبت نام در این دورهها شانس بالایی برای اخذ ویزای تحصیلی کانادا ندارند. طول این دورهها معمولا یک سال است. برای ورود به این دوره باید دیپلم دبیرستان را داشته باشید.
پیش نیاز اخذ پذیرش سرتیفیکیت در کانادا:
- داشتن مدرک پیش دانشگاهی
نکته: اخذ ویزای دانشجویی کانادا برای متقاضیان عزیز ایرانی برای این دورهها مشکل است.
دوره ترکیبی در کانادا | Collaborative & Joint Degree Programs
این دورهها با همکاری کالج و دانشگاه ارائه میشوند. متقاضی برخی دروس را در کالج و برخی دیگر را در دانشگاه میگذارند.
پیش نیاز دوره:
- داشتن مدرک پیش دانشگاهی
دوره کو آپ در کانادا | Co-op Programs
دورههای کو آپ در کانادا، دورههایی هستند که متقاضی در حین تحصیل در شرکتها میگذارند و معمولا برای آن به دانشجو حقوق پرداخت میشود. برخی از دانشگاهها این دورهها را الزامی کردهاند.
پیش نیاز اخذ پذیرش کو-آپ در کانادا:
- داشتن مدرک پیش دانشگاهی
دوره کارورزی در کانادا | Apprenticeship Programs
دوره های کارورزی و کارآموزی در کانادا معمولا یا در حین تحصیل دانشجو هستند و یا در پایان تحصیل او. این دورهها گاهی به صورت اختیاری و گاهی به صورت الزامی و جزئی از دوره اصلی ارائه میشوند.
پیش نیاز دوره:
- داشتن مدرک پیش دانشگاهی
نکته: اخذ ویزای دانشجویی کانادا برای متقاضیان عزیز ایرانی برای این دورهها مشکل است.